De Energie-investeringsaftrek (EIA) is één van de regelingen waarmee het ministerie van Economische Zaken en Klimaat bedrijven ondersteunt bij het investeren in innovatieve, energiebesparende en duurzame technieken. Met de EIA levert zowel de overheid als het bedrijfsleven een bijdrage aan de energiebesparingsdoelstellingen. De investeringen waarbij ondernemers in 2017 gebruikmaakten van EIA leveren naar verwachting een CO2-reductie op van 980 kiloton per jaar.
Het Nederlandse klimaat- en energiebeleid
In 2013 heeft de regering in het Energieakkoord afgesproken dat zij de EIA zo veel mogelijk richt op energiebesparing en niet langer op hernieuwbare energie. Dit omdat voor duurzame energie andere regelingen beschikbaar zijn, zoals de SDE. Daarnaast zet het ministerie van Economische Zaken en Klimaat via het Topsectorenbeleid en de Green Deals in op uitvoering van het energie- en innovatiebeleid. De EIA sluit nauw aan bij de meerjarenafspraak (MJA en MEE), Green Deals en het Topsectorenbeleid. Samen zorgen deze instrumenten voor (technische) innovaties en ‘groene groei’ bij bedrijven en organisaties.
Het Klimaatakkoord van Parijs uit 2015, legt de focus op een forse reductie van broeikasgassen om de wereldwijde temperatuurstijging te matigen tot maximaal 2°C. Energiebesparing is één van de instrumenten om een reductie van broeikasgassen te realiseren. In het regeerakkoord van 2017 is een ambitieuze klimaat- en energieagenda opgenomen. Het bestaat uit twee pijlers, de Klimaatwet en het Klimaat- en Energieakkoord. De hoofdlijnen van het klimaat- en energiebeleid worden vastgelegd in de Klimaatwet. Aan de totstandkoming van het Klimaat- en Energieakkoord wordt het komende jaar gewerkt. Klimaat- en energietransitie is een complexe en brede maatschappelijke opgave, waarbij het doel is om de inzet van maatschappelijke partners te richten op de nationale ambitie. In het Klimaat- en Energieakkoord stuurt de regering op één ambitieus klimaatdoel, te weten 49% broeikasgasreductie in 2030. Deze ambitie wil men op de meest kosteneffectieve wijze realiseren.
De EIA draagt bij aan energiebesparing en bevordert daarmee ook de reductie van broeikasgassen.
EIA stimuleert innovatieve energiebesparing
EIA is een ondersteuningsmaatregel voor bedrijven die investeren in innovatieve energiebesparende technieken en duurzame energie. In de beschikbare cijfers is geen onderscheid te maken tussen energiebesparing en energie-efficiëntie. Een verbetering in de energie-efficiëntie is niet altijd een netto energiebesparing, bijvoorbeeld als tegelijkertijd met de aanschaf van een energiezuinig apparaat de productie wordt uitgebreid. Waar in dit jaarverslag energiebesparing wordt genoemd, gaat het om de combinatie van bereikte energiebesparing en verbeterde energie-efficiëntie.
De EIA biedt belastingvoordeel op investeringen in vernieuwende technieken die energie besparen ten opzichte van een standaardtechniek. De investering in deze innovatieve technieken is vaak hoger dan die van gangbare technieken. EIA compenseert een deel van de hogere kostprijs. In 2017 leverde EIA de bedrijven een netto voordeel op van circa 13,5% op energiebesparende investeringen.
Kosteneffectieve energiebesparing
Uit de recent uitgevoerde Beleidsevaluatie Energie-investeringsaftrek 2012-2017 blijkt dat de EIA een kosteneffectieve regeling is:
“Effectiviteit is de mate waarin de inzet van een beleidsinstrument heeft geleid tot het behalen van het doel van het beleidsinstrument. Het gaat dan om de mate waarin de EIA motiveert tot energiezuinige investeringen en uiteindelijk leidt tot extra energiebesparing.”
“Wij concluderen dat de kosteneffectiviteit van de EIA relatief hoog (gunstig) is, zowel vanuit het perspectief van bedrijven, overheid als ook nationaal. Over de periode schatten we de nationale kosteneffectiviteit op € 15-17 per ton CO2-reductie. De uitvoerings- en apparaatskosten zijn in lijn met andere regelingen.”
Bron: Beleidsevaluatie Energie-investeringsaftrek 2012-2017, CE Delft, februari 2017, publicatie nummer: 18.7.M83.005.
Energiebesparing uitgedrukt in aardgas en CO2
De investeringen waarbij ondernemers in 2017 gebruik maakten van EIA leveren naar verwachting een energiebesparing op van circa 556 miljoen m3 aardgasequivalent. Omgerekend naar CO2-reductie gaat het om 980 kiloton per jaar. Deze behaalde energie-efficiëntie is vergelijkbaar met het jaarlijkse gasgebruik van 350.000 huishoudens, of vergelijkbaar met circa 2,1% van de huidige gaswinning in Groningen (24 miljard m3 in 2016/2017).
Periode verslaglegging
Het jaarverslag van EIA wordt jaarlijks opgesteld en is gebaseerd op de periode van 1 januari 2017 tot 1 april 2018. In deze periode zijn alle aanvragen ingediend voor de EIA-regeling van 2017. Bedrijven kunnen namelijk tot drie maanden na aanschaf van een bedrijfsmiddel een aanvraag doen voor EIA. Ook onderstaande cijfers en tabellen zijn vastgesteld op basis van de cijfers per 1 april 2018. Op de peildatum was 86% van het aantal aanvragen van 2017 ook daadwerkelijk afgehandeld.
